2021-07-24
Festiwal jest niekonwencjonalnym zjawiskiem kulturowym i jedyną tego rodzaju propozycją w kraju. Minione festiwale spotkały się z bardzo przychylnym przyjęciem. Koncert galowy w amfiteatrze jest podsumowaniem trzech dni imprez festiwalowych w mieście, w trakcie których oglądać można występy kapel, chórów oraz zespołów pieśni i tańca z Litwy, Białorusi, Ukrainy oraz gościnnie z Łotwy, Czech i Rosji. Występom towarzyszą wystawy plastyczne, fotograficzne, rękodzieła, wieczory poetyckie, kiermasze i degustacje kresowych potraw.
Z uwagi na panującą sytuację i obostrzenia, które obowiązywać będą w kolejnych miesiącach zarówno w naszym kraju jak i w krajach naszych gości z kresów tegoroczny Festiwal odbędzie się z udziałem zespołów, twórców ludowego rękodzieła artystycznego, poetów, plastyków z Litwy.
8 sierpnia (niedziela)
Kościół Świętego Wojciecha
godz. 10.30 Uroczysta Msza święta z udziałem zespołów kresowych
Skwer Jana Pawła II
godz. 11.30 – 15.00 Koncerty zespołów kresowych, prezentacje rękodzieła i malarstwa, kiermasz
Amfiteatr nad Jeziorem Czos
godz. 16.00 KONCERT ORKIESTRY REPREZENTACYJNEJ MARYNARKI WOJENNEJ
Pełny Program Festiwalu Kultury Kresowej
Znamy już wykonawców tegorocznego Koncertu:
Reprezentacyjny Polski Zespół Pieśni i Tańca „Wileńszczyzna”. Zespół został założony jesienią 1980 roku, przez Gabriela Jana Mincewicza, a pierwszy swój występ miał na początku maja 1981 roku. Koncert ten uważany jest za dzień narodzin Zespołu. Rok 2021 jest jubileuszowym rokiem dla Zespołu – obchodzi swoje 40-lecie.
Zespół „Wileńszczyzna” tworzą zamieszkujący od dziada pradziada Ziemię Wileńską Polacy, dlatego z pasją i pietyzmem kultywują przede wszystkim miejscowy folklor polski. Od początku istnienia Zespół prowadził rozległą pracę etnograficzną i swój repertuar opierał na utworach, których nie wykonywał żaden inny zespół. Kierownik oraz członkowie Zespołu jeździli po wsiach podwileńskich, zapisywali pieśni i melodie, tańce i obrzędy, aby ocalić je od zapomnienia. Jan Mincewicz wykonał ogromną pracę dokumentacyjną, zapisując nuty i słowa utworów. Owocem tej pracy był wydany w 1992 r. w Olsztynie zbiór polskiego folkloru Ziemi Wileńskiej pod tytułem "Pieśni Wileńszczyzny'', zawierający 120 oryginalnych pieśni z terenów Wileńszczyzny. Drugie, uzupełnione, wydanie tego zbioru – „Nasze Pieśni” – ukazało się w roku 2007.
Wyjątkowy repertuar Zespołu i szacunek do folkloru jest przekazywany kolejnym pokoleniom Zespołowców, którzy z zapałem i oddaniem wykonując bogaty repertuar „Wileńszczyzny“ pielęgnują tradycje, obyczaje i tożsamość narodową. Młodzież, poznając pieśni swoich przodków, wczuwa się w zbiorową duszę narodu, śpiewa je na wycieczkach, wieczorach i zabawach. Starsza publiczność na koncertach „Wileńszczyzny“ odczuwa szczególną swojskość melodii, z którymi związane są przeżycia ich młodości. Radość i smutek, bohaterstwo walk i bolesna percepcja klęski, subtelne poczucie humoru – te odczucia wzmagają mistrzowskie aranżacje Jana Mincewicza.
Po nagłej śmierci dra Gabriela Jana Mincewicza kierownictwo Zespołem objęła dr Natalia Sosnowska, wieloletnia solistka i konsultant wokalny Zespołu, na co dzień – lekarz. Od roku 1987 głównym choreografem i kierownikiem grupy tanecznej Zespołu jest Leonarda Klukowska. Obecnie wspierają ją tancerka Zespołu Agnesa Bortkiewicz oraz choreograf Natalia Kowalowa.
Zespół wielokrotnie występował w Polsce, wielu krajach Europy zachodniej - Belgii, Holandii, Niemczech, Anglii, Francji, Hiszpanii, Austrii, we Włoszech, Watykanie, dwukrotnie w USA (Nowy Jork, Chicago), dwukrotnie w Australii (Melbourne, Geelong, Adelaide, Canberra, Sydney, Wollongong, Brisbane), Rosji (Sankt. Petersburg), Bialorusi, į Ameryce południowej - Brazylii (Rio de Janeiro, Sao Paulo, Kurytyba), Urugwaju (Montevideo), Argentynie (Buenos Aires).
W 2021 roku Zespołowi zostało nadane imię jego Założyciela i wieloletniego Kierownika Gabriela Jana Mincewicza.
**********
TERCET DZIEWCZĘCY z Gimnazjum im. Ferdynanda Ruszczyca w Rudominie, kierownik - Alina Bałkuwienie. Tercet tworzą uczennice klas gimnazjalnych. Zespół wielokrotnie zdobywał w konkursach tytuł laureata, wyróżnienia oraz nagrody specjalne. Koncertował poza granicami Litwy: trzykrotnie uczestniczył w Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie, brał udział w konkursach piosenki patriotycznej w Pieniężnie oraz w Łochowie.
**********
Dziecięco - Młodzieżowy Zespół Tańca „STO UŚMIECHÓW”. Zespół jest reprezentacyjnym zespołem artystycznym Liceum im. A. Mickiewicza w Wilnie. Rok 2021 dla zespołu jest wyjątkowy, gdyż w tym roku obchodzi swój jubileusz 25 – lecia działalności.
Zespół od 1996 roku aktywnie uczestniczy w życiu artystycznym miasta, kraju, brał udział w wielu imprezach kulturalnych, w różnych projektach i festiwalach międzynarodowych organizowanych na Litwie, Łotwie, Ukrainie, Węgrzech, Hiszpanii, Białorusi, w Polsce, Bułgarii, Macedonii Północnej.
Za swą działalność Zespół był wielokrotnie nagradzany i uhonorowany licznymi dowodami uznania i dyplomami, zespól jest laureatem wielu festiwali i konkursów w kraju i za granicą. Celem działalności zespołu jest upowszechnianie i promowanie kultury polskiej w kraju i za granicą, by ona nie była tylko zabytkiem, echem przeszłości, ale wartością dnia dzisiejszego, źródłem tożsamości narodowej.
Zespół tworzy 5 grup tanecznych, w których tańczy ponad 100 osób: dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 18 lat. Zespół tworzą tancerze, dla których polski taniec ludowy jest ogromną pasją, wartością we współczesnym świecie. W zespole tancerze rozwijają zainteresowania i pasje, wzmacniają tożsamość narodową.
Wachlarz programowych propozycji, jakimi dysponuje Zespół jest bogaty i kulturowo zróżnicowany. Obejmuje on około 50 choreografii, na które składają się tańce polskie, litewskie, ukraińskie, słowackie, a także widowiska tematyczne („Mam biało czerwone serce”, „Żar”, „Magia świąt” ). Kierownik Zespołu Danuta Grydź.
**********
Kapela "VILSA" z Centrum Kultury w Rykontach, kierownik - Dariusz Niedźwiecki
Nazwa zespółu muzycznego powstała od małej zatoczki Wiłsa znajdującej się w Rykontach (Vilsa po litew.), i wpływającej do Wilii. Symboliczna nazwa mówi o dziedzictwie piosenek, melodii, harmonii oraz szacunku do przodków. Rykonty są blisko Wilna, a miejscowość ta od dawna jest regionem wielonarodowym. Podobnie jak zespół, który łączy przyjaciół różnych narodowości i wiary w jedną pieśń.
W repertuarze znajdują się utwory twórców Wileńszczyzny: poety Aleksandra Śnieżki i muzyka Władysława Niedźwieckiego
**********
Zespół Tańca Ludowego „PERŁA”. Zespół – to w chwili obecnej jeden z największych polskich zespołów tanecznych na Litwie. Powstał w roku 2004 przy Gimnazjum im. Konstantego Parczewskiego w Niemenczynie.
Na dzień dzisiejszy Perła w swym składzie gromadzi około 150 tancerzy. To jest 6 grup tanecznych w przedziale wiekowym od 6 do 25 lat. W ciągu tych lat udało się zwiększyć nie tylko liczebność członków Zespołu, ale też poszerzyć ich zasięg geograficzny. W próbach tanecznych Zespołu, które odbywają się w Gimnazjum i w Wielofunkcyjnym Ośrodku Kultury w Niemenczynie, uczestniczą dzieci i młodzież nie tylko z Niemenczyna, ale też z około 10 innych miejscowości Rejonu Wileńskiego oraz Wilna. Do polskiego zespołu w Niemenczynie przychodzą także uczniowie ze szkół z litewskim językiem nauczania.
Będąc polskim zespołem z Niemenczyna, Perła od początku swojej działalności zdecydowanie postawiła na wielokulturowość – czyli to, czym od dawnych lat wyróżnia się region Wileńszczyzny. Oczywistym jest, że będąc polskim zespołem, Perła wykonuje polskie tańce narodowe i regionalne. Niewątpliwie należne im miejsce w repertuarze zajmują też tańce litewskie. Poza tym repertuar Zespołu tworzą tańce z różnych zakątków świata.
Prezentowany przez Perłę wielokulturowy repertuar jest znakiem rozpoznawczym Zespołu i wyróżnia go spośród innych, działających na Litwie. Razem z polskim kujawiakiem, oberkiem, mazurem albo tańcem góralskim, na scenie można zobaczyć taniec kozacki, gruziński, białoruski i wiele innych.
Od 2015 roku Perła tanecznym krokiem wkroczyła do programów telewizyjnych: 2015 r. – „Super miestas”, emitowanym przez ogólnokrajowy kanał LNK, 2015 r. – „Duokim garo”, emitowany państwową telewizję LRT, 2016 r. – „Kadagys”, emitowanym przez ogólnokrajowy kanał TV3
Program telewizyjny „Kadagys”, co po polsku tłumaczy się jako „Jałowiec”, wyzwał Perłę na pojedynek z dziewięcioma najlepszymi zespołami na Litwie i jednym z Łotwy. Każdemu zespołowi towarzyszył wyznaczony przez organizatorów tzw. generał. Wbrew powszechnym prognozom, polska Perła została zwycięzcą telewizyjnego programu „Kadagys”. Udział Perły w projekcie stał się doskonałą wizytówką wielokulturowej społeczności Wileńszczyzny. Kolejny raz sprawdziło się doskonale znane przysłowie „Polak potrafi”, co od pierwszego programu podkreślali zarówno jurorzy, jak i inni uczestnicy konkursu. Dzięki ogólnokrajowej emisji tego programu zwycięstwo „Perły” stało się doskonałą promocją pozytywnego wizerunku polskich zespołów tanecznych na Litwie, które mogą prezentować poziom porównywalny do najlepszych, renomowanych zespołów litewskich.
Zwieńczeniem dotychczasowej działalności Perły zostało przyznanie jej przez Narodowe Centrum Kultury Litwy w roku 2018 najwyższej z 4 kategorii artystycznych. Kategorie te są przyznawane za prezentowany przez zespół poziom artystyczny. Jest to ewenementem w przypadku zespołów mniejszości narodowych na Litwie.
Jednym z największych atutów przynależności do zespołów ludowych jest możliwość wyjazdów zagranicznych. Zagraniczne wojaże to nie tylko możliwość poznania nowych krajów, ich zabytków i kultury, to również poszerzanie horyzontów i zdobywanie nowych doświadczeń, także tych związanych z folklorem.
Każdego roku Zespół wyjeżdża na podbój Europy: Bułgaria, Chorwacja, Macedonia, Czechy, Hiszpania, Włochy, Francja, San Marino, Białoruś, Ukraina, Łotwa, Węgry, i oczywiście Polska – to kraje, w których Perła już wystąpiła, ale geografia miejsc ciągle się poszerza.
Zespół pracowników Zespołu liczy obecnie 4 osoby. Pion artystyczny tworzą: choreograf i kierownik artystyczny Perły - German Komarowski, a także Ewa Bartusewicz i Erwin Mieczkowski – młodzi i ambitni choreografowie po studiach choreograficznych, którzy także tańczą w grupie reprezentacyjnej Zespołu. Czwartym pracownikiem jest Anna Liudoitienė – osoba wykonująca ważną dla Zespołu pracę organizacyjną, polegającą na gospodarowaniu całością strojów, akcesoriów i rekwizytów scenicznych.
**********
ORKIESTRA AKORDEONOWA z Nowowilejskiej Szkoły Muzycznej istnieje od momentu założenia szkoły w 1965 roku. Kierownikiem orkiestry od roku 1999 jest Żanna Gumenaja.
Orkiestra wielokrotnie zdobyła liczne wyróżnienia i Grand Prix w międzynarodowych i republikańskich konkursach na Litwie, w Polsce, we Włoszech, w Estonii, na Łotwie. Orkiestra dużo koncertuje nie tylko w murach szkoły, ale też na terytorium całej Litwy i poza granicami kraju. Bierze aktywny udział w różnorodnych festiwalach, projektach, koncertach, jest stałym uczestnikiem Święta Pieśni na Litwie. Organizuje recitale tak w Wilnie, jak i w innych miastach w kraju.
Na tegorocznym Festiwalu gościć będziemy również
Malarze: Renata Utowka, Aleksander Sobotkiewicz, Bożena Naruszewicz, Irena Fedorowicz z Wilna, Mieczysław i Władysław Maławscy, Feliks Turowski ze Lwowa
Palmy, chleb, pierniki: Ola Kunicka z Wilna
